محصولات سلولزی چیست
آیا تا به حال نام سلولز یا محصولات سلولزی را شنیده اید؟ آیا با کاربرد سلولز در تولید محصولات بهداشتی آشنا هستید؟ ذهنیت اکثر افراد از سلولز، ساختار اولیه دیواره سلولی گیاهان است. این ماده فوق العاده کاربردی، در ترکیبات برخی از محصولات همچون دستمال کاغذی، پوشک کودکان، نوار بهداشتی و دستمال حوله ای و …. وجود دارد. در ادامه با ما همراه باشید تا به بررسی محصولات سلولزی و کاربرد آن در صنعت های مختلف بپردازیم.
سلولز چیست؟
تعریف علمی آن عبارت است از اینکه سلولز یک پلی ساکارید غنی که از هزاران مولکول گلوکوز تشکیل‌شده است.
جز اصلی تشکیل دیواره اصلی و بدنه گیاهان را سلولز تشکیل می‌دهد. سلولز ازجمله موادی است که بدن انسان قادر به هضم آن نیست و به همان صورت دفع می‌کند. به‌عبارتی‌دیگر در روده انسان، سلولز به‌عنوان یک فیبر نامحلول عمل می‌کند که می‌تواند آب را جذب کند و ازاین‌رو باعث بیشتر شدن مدفوع می‌شود. همان‌طور که گفتیم سلولز هضم نمی‌شود اما می‌تواند توسط باکتری‌های مفید روده‌ای بزرگ به گازها و اسیدهای چرب کوتاه‌مدت تجزیه و تبدیل شوند که بتوانند جذب شوند. سلولز ماده مغذی و ضروری برای بدن نیست یعنی اینکه شما برای داشتن بدن سالم نیاز ندارید که سلولز مصرف کنید.
ترکیبات مهم سلولز !
سلولز مشتقات مهم بسیاری دارد. غالب آنها زیست تخریب پذیر و جزو منابع تجدیدپذیر هستند. ترکیب های مشتق شده از سلولز، معمولاً غیرسمی و غیرآلرژیک محسوب می‌شوند. ترکیبات سلولز عبارتند از:
- سلولوید
- سلوفان
- ریون
- سلولز استات
- سلولز تری استات
- نیترو‌سلولز
- متیل‌سلولز
- سلولز سولفات
- تولز
- اتیل هیدروکسیل سلولز
- هیدروکسی پروپیل متیل سلولز
- کربوکسی متیل سلولز (صمغ سلولز)
فواید استفاده از محصولات سلولزی چیست؟
از این ماده برای تولید محصولات سلولزی مانند کالاهای بهداشتی استفاده می شود. همچنین، از دیگر کاربرد‌های این ماده پرخاصیت، می‌توان به استفاده از آن در صنایع پزشکی، پلاستیک، ساخت مواد منفجره و … اشاره کرد.
مهمترین دلایل استفاده از محصولات سلولزی عبارتند از:
- تجدید پذیر بودن
- عدم انتشار ماده سمی در طبیعت و در نتیجه کمک به حفظ محیط زیست
- مفید بودن برای بدن
- سازگاری با پوست بدن و جلوگیری از هرگونه حساسیت یا التهاب
- کیفیت بالا
- استاندارد بودن
چرا استفاده از محصولات سلولزی امروزه بیشتر از همه توصیه می‌شود؟
امروزه دانشمندان و فعالان محیط‌زیست توصیه می‌کنند که حتماً تا جایی که می‌توانید از محصولات سلولزی به‌جای دیگر محصولات پلاستیکی موجود در بازار استفاده کنید. این مسئله دلایل مختلفی می‌تواند داشته باشد که شامل:
- در تولید محصولات سلولزی از مواد خام طبیعی استفاده می‌شود که در طبیعت تجزیه‌پذیر می‌باشند.
- در صورت رهاسازی در طبیعت، از خود ماده سمی نشر نمی شود و ازاین رو باعث آلودگی محیط‌زیست نمی‌شوند؛ هرچند رهاسازی آنها در سطح شهر، چهره بدی را به وجود می‌آورد.
- برای بازیافت آنها نیازی نیست که مانند دیگر محصولات، آنها را بسوزانند.
- علاوه بر مواردی که در بالا گفته شد، برای بدن نیز فایده دارد.
ولی استفاده بیش‌ازحد و کنترل نشده، می‌تواند ضررهایی هم داشته باشد. ازآنجاکه در تولید محصولات سلولزی از مواد طبیعی استفاده می‌شود، استفاده بیش‌ازحد آن می‌تواند باعث کاهش مواد طبیعی در صنعت کشاورزی شود و محدودیت‌هایی را بعداً ایجاد کند.
همچنین ازآنجاکه بیشتر افراد فکر می‌کنند، این مواد هیچ آسیبی به محیط‌زیست نمی‌رساند، سعی در استفاده غیر برنامه‌ریزی آن می‌کنند که این باعث تولید آشغال بیشتر می‌شود. به‌هرحال بازیافت این مواد هزینه‌بر و تولید آشغال بیشتر، هزینه‌ای بیشتری را بر دوش دولت قرار می‌دهد.
نتیجه گیری
سلولز ماده‌ای طبیعی است که در گیاهان به وفور یافت می‌شود. این ماده در بدن انسان هضم نمی‌شود ولی به دفع مدفوع بدن کمک می‌کند. امروزه از سلولز به غیر از مصرف خوراکی، در صنعت هم از آن استفاده می‌شود که به آنها محصولات سلولزی می‌گوییم. رایج‌ترین محصولات سلولزی که ما در حال حاضر از آن استفاده می‌کنیم، محصولات بهداشتی هستند.
دیدگاهتان را بنویسید